Πέμπτη 30 Ιανουαρίου 2014

Ποιήματα Ποιητικής - Αυτοαναφορά


 Ποιήματα ποιητικής

Αυτοαναφορά 

            Ποια άποψη για την ποίηση, τους ποιητές, την τέχνη γενικότερα και τον ρόλο της εκφράζονται στα ποιήματα που σας δόθηκαν;  Η άποψη γίνεται εύκολα αντιληπτή από τον αναγνώστη ή όχι; Ποια είναι η δική σας άποψη για την ποίηση και την τέχνη; Η άποψή σας ταυτίζεται ή διαφοροποιείται από εκείνη των ποιητών;

Κ. Π. Καβάφης 

"Μελαγχολία του Ιάσωνος Κλεάνδρου ποιητού εν Κομμαγηνή, 595μ.χ. "

 

Τό γήρασμα τοῦ σώματος καί τῆς μορφῆς μου
εἶναι πληγή ἀπό φρικτό μαχαῖρι.
Δέν ἔχω ἐγκαρτέρησι καμιά.
Εἰς σέ προστρέχω Τέχνη τῆς Ποιήσεως,
πού κάπως ξέρεις ἀπό φάρμακα·
νάρκης τοῦ ἄλγους δοκιμές,ἐν Φαντασίᾳ καί Λόγῳ.

Εἶναι πληγή ἀπό φρικτό μαχαίρι. —
Τά φάρμακά σου φέρε Τέχνη τῆς Ποιήσεως,
πού κάμνουνε — γιά λίγο — νά μή νοιώθεται ἡ πληγή.
                                                                                     (1921)



Μέσα από το ποίημα που μας δόθηκε, καταλαβαίνουμε ότι η ποίηση λειτουργεί σαν ιατρικό και σαν παρηγοριά προς τον ποιητή. Ο ποιητής απογοητευμένος από την γερασμένη του όψη, καταφεύγει στην ποίηση αναζητώντας ψυχική γαλήνη και ευημερία μέσω της φαντασίας και της λογικής που προσφέρει η ποίηση. Αυτή η άποψη, γίνεται σχετικά εύκολα αντιληπτή από τον αναγνώστη καθώς το νόημα του κειμένου, μπορεί να βρεθεί εύκολα.
 Η προσωπική μας άποψη είναι ταυτιζόμενη με αυτή του ποιητή. Πιστεύουμε ότι ο ποιητής μέσω του ποιήματος εκφράζει μια έντονη επιθυμία να εξωτερικέψει τα αισθήματα που κρατάει βαθιά μέσα του. Επίσης πιστεύουμε ότι ο ποιητής παροτρύνει τους πληγωμένους αναγνώστες του να καταφύγουν στην ποίηση καθώς εκείνη είναι η αληθινή παρηγοριά... ( Μ.Α, Κ.Β., Μ.Ι.)


Κ. ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ

 Σταδιοδρομία


Tη σάρκα, το αίμα θα βάλω
σε σχήμα βιβλίου μεγάλο.
 «Oι στίχοι παρέχουν ελπίδες»
θα γράψουν οι εφημερίδες.
 «Kλεαρέτη Δίπλα-Mαλάμου»
και δίπλα σ' αυτό τ' όνομά μου.
Tην ψυχή και το σώμα πάλι
στη δουλειά θα δίνω, στην πάλη.
Aλλά, με τη δύση του ηλίου,
θα πηγαίνω στου Bασιλείου.
Eκεί θα βρίσκω όλους τους άλλους
λογίους και τους διδασκάλους.
Tα λόγια μου θα 'χουν ουσία,
η σιωπή μου μια σημασία.
Θηρεύοντας πράγματα αιώνια,
θ' αφήσω να φύγουν τα χρόνια.
Θα φύγουν, και θα 'ναι η καρδιά μου
σα ρόδο που επάτησα χάμου
Η άποψή μας όσων αφορά την ποίηση διαφέρει στον καθένα μας.. Αλλά όλοι συγκλίνουμε στο ότι η ποίηση είναι ένας τρόπος έκφρασης και αποτύπωσης συναισθημάτων και απόψεων όταν τα λόγια δεν είναι αρκετά. Οι ποιητές είναι άνθρωποι που αυτό που κάνουν έχει γίνει τρόπος και κομμάτι της ζωής τους.. Εκφράζονται μέσω των έργων τους και διαδίδουν τα μηνύματα που θέλουν μέσα από αυτά, θεωρούν ότι είναι υποχρέωσή τους να λένε στον κόσμο όλα όσα οι άλλοι τους κρύβουν. Μέσα από τα μάτια τους το παραμικρό ασήμαντο , για εμάς, στον κόσμο είναι πηγή έμπνευσής τους..
Το συγκεκριμένο ποίημα εκφράζει την πορεία της ζωής του ποιητή για αυτό και ο τίτλος φέρει το όνομα «Σταδιοδρομία». Αυτό που θέλει να μας μεταδώσει ο ποιητής δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό και κατανοητό από τον αναγνώστη. Έχει βάλει τη σάρκα και το αίμα του στο έργο αυτό περιμένοντας την αναγνώριση η οποία θα έρθει ως ανταμοιβή.  Για να το επιτύχει αυτό είναι αναγκαία η συναναστροφή του με λόγιους κύκλους  για την επίτευξη του σκοπού του. Καταλαβαίνει όμως ότι τα χρόνια περνούν και ότι έχει χάσει κάθε ευκαιρία για την εκμετάλλευση στο έπακρον της ζωής τους . Με την αφοσίωσή του στην δουλειά αυτή  έχει χάσει ήδη  μεγάλο μέρος της ζωής του.  Μέσα από τον αυτοσαρκασμό εκφράζεται η ματαιοδοξία του ποιητή και μας μιλάει για την ποιητική «σταδιοδρομία» των ποιητών. 
 ( Στ. Π, Α.Π, Βαγγ. Π.)

ΓΙΑΝΝΗΣ  ΡΙΤΣΟΣ 

Ο χώρος του ποιητή

Το μαύρο, σκαλιστό γραφείο, τα δυο ασημένια κηροπήγια,
  η κόκκινη πίπα του. Κάθεται, αόρατος σχεδόν, στην πολυθρόνα,
 έχοντας πάντα το παράθυρο στη ράχη του. Πίσω από τα γυαλιά του,
πελώρια και περίσκεπτα, παρατηρεί τον συνομιλητή του,
 στ’ άπλετο φως, αυτός κρυμμένος μες στις λέξεις του,
μέσα στην ιστορία, σε πρόσωπα δικά του, απόμακρα, άτρωτα,
παγιδεύοντας την προσοχή των άλλων στις λεπτές ανταύγειες
ενός σαπφείρου που φορεί στο δάχτυλό του, κι όλος έτοιμος
γεύεται τις εκφράσεις τους, την ώρα που οι ανόητοι έφηβοι
υγραίνουν με τη γλώσσα τους θαυμαστικά τα χείλη τους. Κι εκείνος
πανούργος, αδηφάγος, σαρκικός, ο μέγας αναμάρτητος,
ανάμεσα στο ναι και στο όχι, στην επιθυμία και τη μετάνοια,
 σαν ζυγαριά στο χέρι του θεού ταλαντεύεται ολόκληρος,
ενώ το φως του παραθύρου πίσω απ’ το κεφάλι του
τοποθετεί ένα στέφανο συγγνώμης κι αγιοσύνης.
«Αν άφεση δεν είναι η ποίηση, – ψιθύρισε μόνος του –
 τότε, από πουθενά μην περιμένουμε έλεος».

H άποψη για την ποίηση, τους ποιητές, την τέχνη αλλά και τον ρόλο της είναι ότι  η ποίηση λειτουργεί ως λύτρωση όπου ο ίδιος ο ποιητής καταθέτει την ψυχή του δίνοντας έτσι την αίσθηση της συγχώρεσης. Αυτή η άποψη γίνεται εύκολα αντιληπτή μέσα από όλο το ποίημα αλλά ειδικότερα μέσα από τους δύο τελευταίους στίχους. Μέσα από την ποίηση μπορούμε να εκφράσουμε σκέψεις, συναισθήματα και αλήθειες όπου μας προβληματίζουν.

Η άποψη αυτή ταυτίζεται ολοκληρωτικά με αυτή του ποιητή διότι εκφράζει και τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του  αλλά και αλήθειες όπως το γεγονός ότι αναφέρει  πως η ποίηση είναι άφεση για όλους.
  (Κ. Ε, Μ.Χ., Λ.Γ.)

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ  

Θερινό Ηλιοστάσι, Η΄

T' άσπρο χαρτί σκληρός καθρέφτης
επιστρέφει μόνο εκείνο που ήσουν.
T' άσπρο χαρτί μιλά με τη φωνή σου,
τη δική σου φωνή
όχι εκείνη που σ' αρέσει•
μουσική σου είναι η ζωή
αυτή που σπατάλησες.
Mπορεί να την ξανακερδίσεις αν το θέλεις
αν καρφωθείς σε τούτο τ' αδιάφορο πράγμα
που σε ρίχνει πίσω
εκεί που ξεκίνησες.

Tαξίδεψες, είδες πολλά φεγγάρια πολλούς ήλιους
άγγιξες νεκρούς και ζωντανούς
ένιωσες τον πόνο του παλικαριού
και το βογκητό της γυναίκας
την πίκρα του άγουρου παιδιού -
ό,τι ένιωσες σωριάζεται ανυπόστατο
αν δεν εμπιστευτείς τούτο το κενό.
Ίσως να βρεις εκεί ό,τι νόμισες χαμένο•
τη βλάστηση της νιότης, το δίκαιο καταποντισμό της ηλικίας.

Zωή σου είναι ό,τι έδωσες
τούτο το κενό είναι ό,τι έδωσες
το άσπρο χαρτί.


Η άποψη του Γ. Σεφέρη για την ποίηση και γενικότερα την τέχνη δίνεται με αμεσότητα και καθαρότητα. Το άσπρο χαρτί, που είναι το μέσο έκφρασης και μετάδοσης των συναισθημάτων του ποιητή, λειτουργεί ως καθρέφτης ολόκληρης της ζωής του και του δίνει τη δυνατότητα να ασκήσει αυτοκριτική και να γνωρίσει τον εαυτό του καλύτερα και με αντικειμενικότητα. Η ποίηση για τον ποιητή είναι το μέσο για να δώσει υπόσταση στα σημαντικότερα γεγονότα της ζωής του, καθώς επίσης να τα δει από μία άλλη οπτική γωνία. Ο ποιητής αναγνωρίζει το μεγαλείο της τέχνης του, όμως συγκρατείται και την αντιμετωπίζει με  ρεαλισμό. 
            Η άποψή μας για την ποίηση ταυτίζεται ως επί των πλείστον με αυτή του ποιητή καθώς αυτή απηχεί στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε ότι η ποίηση επιδρά πάνω στον δημιουργό. Επιπλέον, πιστεύουμε πως η ποίηση και η τέχνη είναι εργαλεία μετάδοσης συναισθημάτων, ιδεών, σκέψεων και αντιλήψεων. Τα νοήματα της ποίησης είναι διαχρονικά ακόμα και αν συγκεκριμένα έργα αναφέρονται σε ορισμένα ιστορικά γεγονότα και ανεξάρτητα από την εξέλιξη της κοινωνίας. Τέλος πιστεύουμε ότι η ποίηση είναι «διδακτική» και μας αποκαλύπτει αλήθειες. 
(Μπ. Σ, Π. Ειρ,Μ.Ν.)

 

 

 

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ


Αν δε μου 'δινες την Ποίηση, Κύριε


Ἂν δὲ μούδινες τὴν ποίηση, Κύριε, δὲ θάχα τίποτα γιὰ νὰ ζήσω.
Αὐτὰ τὰ χωράφια δὲ θάταν δικά μου.
Ἐνῷ τώρα εὐτύχησα νἄχω μηλιές,
νὰ πετάξουνε κλώνους οἱ πέτρες μου,
νὰ γιομίσουν οἱ φοῦχτες μου ἥλιο,
ἡ ἔρημός μου λαό,
τὰ περιβόλια μου ἀηδόνια.

Λοιπόν; Πῶς σου φαίνονται; Εἶδες
τὰ στάχυά μου, Κύριε; Εἶδες τ' ἀμπέλια μου;
Εἶδες τί ὄμορφα ποὺ πέφτει τὸ φῶς
στὶς γαλήνιες κοιλάδες μου;
Κι' ἔχω ἀκόμη καιρό!
Δὲν ξεχέρσωσα ὅλο τὸ χῶρο μου, Κύριε.
Μ' ἀνασκάφτει ὁ πόνος μου κι' ὁ κλῆρος μου μεγαλώνει.
Ἀσωτεύω τὸ γέλιο μου σὰν ψωμὶ ποὺ μοιράζεται.
Ωστόσο,
Δὲν ξοδεύω τὸν ἥλιό σου ἄδικα.
Δὲν πετῶ οὔτε ψίχουλο ἀπ' ὅ,τι μοῦ δίνεις.
Γιατί σκέφτομαι τὴν ἐρμιὰ καὶ τὶς κατεβασιὲς τοῦ χειμῶνα.
Γιατί θἄρθει τὸ βράδι μου. Γιατί φτάνει ὅπου νἆναι
τὸ βράδι μου, Κύριε, καὶ πρέπει
νἄχω κάμει πρὶν φύγω τὴν καλύβα μου ἐκκλησιὰ
γιὰ τοὺς τσοπάνηδες τῆς ἀγάπης.

   Η ποίηση για τον Νικηφόρο Βρεττάκο είναι ένα θεόσταλτο δώρο για να εκφράσει τον εσωτερικό του κόσμο. Οι ποιητές σύμφωνα με τον ποιητή είναι δημιουργοί των δικών τους κόσμων και καταφέρνουν σταδιακά να κατανοήσουν τόσο τον εαυτό τους όσο και την αξία της διδασκαλίας αγάπης για τον Κύριο. Οι ποιητές είναι υπηρέτες της ποίησης δίνοντας έναν συνεχή και αδιάκοπο αγώνα για να την υπηρετήσουν.    
Ωστόσο η ποιητική τέχνη δίνει νόημα στη ζωή τους και εκπληρώνει ένα σκοπό, να του παρέχει μια κατεύθυνση να τον οδηγεί. Ακόμα η ποίηση προσφέρει μια ψυχική και πνευματική αναγέννηση. Η άποψη του δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή αλλά θέλει κόπο και προσπάθεια ώστε να καταλάβουμε τα μηνύματα που θέλει να μας περάσει ο ποιητής. Κατά την γνώμη μας η ποίηση είναι μια παιδευτική διαδικασία βασισμένη σε ένα στέρεο έδαφος. Ακόμα είναι μια εσωτερική πυξίδα που μας καθοδηγεί σε μια σωστή κατεύθυνση. Επίσης μας διδάσκει ήθος  και μας κάνει καλύτερους ανθρώπους,  χαλιναγωγεί τα πάθη μας.
(Δ. Λ, Μπ. Μ, Κ.Κρ.)


 

Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ 

Στον  Νίκο Ε…1949


Φίλοι
Που φεύγουν
Που χάνονται μια μέρα
Φωνές
Τη νύχτα
Μακρινές φωνές
Μάνας τρελής στους έρημους δρόμους
Κλάμα παιδιού χωρίς απάντηση
Ερείπια
Σαν τρυπημένες σάπιες σημαίες

Εφιάλτες,
Στα σιδερένια κρεβάτια
Όταν το φως λιγοστεύει
Τα ξημερώματα.

(Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για όλα αυτά;)


Για τον Μανώλη Αναγνωστάκη  η ποίηση είναι η μόνη  που μπορεί με θάρρος να μιλήσει για αυτά που ο κόσμος δεν αντέχει να ακούσει. Όπως φαίνεται μέσα από τη ζωή  του ποιητή, ο πόλεμος και η πολιτική καταπίεσαν αυτούς που θέλησαν να αντιδράσουν. Τη δύναμη λοιπόν που δεν βρήκαν εκείνοι για να μιλήσουν τη βρίσκει η ποίηση που «με πόνο μιλάει για όλα αυτά».
Η ιδέα του αυτή γίνεται εύκολη αντιληπτή από τον αναγνώστη αφού γίνεται ξεκάθαρα λόγος για σιδερένια κρεβάτια (φυλακή) και φίλοι, φωνές, ερείπια (πόλεμος).
Εμείς σαν μαθητές που όμως ζούμε σε άλλη περίοδο πιστεύουμε ότι ακριβώς και ο Μανόλης Αναγνωστάκης. Φαίνεται δηλαδή η σημασία της είναι διαχρονική παρά τα διαφορετικά χρονικά δεδομένα της κάθε εποχής. Τέλος θεωρούμε ότι ρόλος της ποίησης είναι να ξεσηκώνει τα πλήθη να αντιδράσουν και να υποστηρίξουν τα πιστεύω τους . 
(Μ. Α, Μ.Κ., Μ.Φ.) 

ΗΛΙΑΣ ΒΟΥΤΙΕΡΙΔΗΣ

Ποίηση

   
Γεμάτο το γραφείο χαρτιά, βιβλία'
στης σκέψης το βασίλειο τριγυρίζω'
θαρρώ με πνεύματα έξοχα ότι αρχίζω
 σπουδαία και σοβαρή συνομιλία.

Κι η Μούσα πάλι μου ζητάει φιλία'
συχνά το χέρι στα μαλλιά βυθίζω'
μαύρες σειρές τ’ άσπρο χαρτί γεμίζω...
Iδέες και μέτρα αρχίζουν συναυλία...

Έξω ήλιος λάμπει' η φύση όλη γελάει'
παντού χαρά θεού' τραγούδι μοιάζει
ο κάθε κρότος, που η ζωή σκορπάει.
πάμε, γλυκιά γυναίκα μου, να ιδούμε
 ολάκερο το θαύμα, που μας κράζει,
και της ζωής την ποίηση να χαρούμε


Η ποίηση είναι μια τέχνη, ένα μέσο έκφρασης. Για τον ποιητή είναι ένας τρόπος ζωής, ένας τρόπος διαφυγής και λύτρωσης από την κοινή καθημερινότητα. Ο Βουτιεριδης  προσπαθεί μέσα από την ποίηση να φτιάξει τον δικό του κόσμο  έναν κόσμο τέλειο για εκείνον βάζοντας τα δικά του πρόσωπα ή γράφοντας για αυτά.Ειναι το γλυκό νέκταρ της νοσταλγίας. Από την άλλη κατά την γνώμη μας ο ποιητής έχει δίκιο στο ότι είναι ένας τρόπος εκδήλωσης τον συναισθημάτων και τον ιδεών που βασανίζουν το υποσυνείδητο της ανθρώπινης φύσης .    
  (Ε.Ν, Ν.Λ, Γ.Λ.)

ΤΙΤΟΣ ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ,
 Στίχοι ,2
Στίχοι που κραυγάζουν
στίχοι που ορθώνονται τάχα σαν ξιφολόγχες
στίχοι που απειλούν την καθεστηκυία τάξη
και μέσα στους λίγους πόδες τους
κάνουν η ανατρέπουν την επανάσταση,
άχρηστοι, ψεύτικοι, κομπαστικοί,
γιατί κανένας στίχος σήμερα δεν ανατρέπει καθεστώτα
κανένας στίχος δεν κινητοποιεί τις μάζες…
(Ποιες μάζες;… Μεταξύ μας τώρα
ποιοι σκέφτονται τις μάζες;…
Το πολύ: μια λύτρωση ατομική -αν όχι ανάδειξη!...)
Γι' αυτό κι εγώ δεν γράφω πια
για να προσφέρω χάρτινα ντουφέκια,
όπλα από λόγια φλύαρα και κούφια!
Μόνο μιαν άκρη της αλήθειας να σηκώσω
να ρίξω λίγο φως στην πλαστογραφημένη μας ζωή-
όσο μπορώ, κι όσο κρατήσω!...

Ο ρόλος της ποίησης συμφωνά με το ποίημα είναι να μην δίνει ψεύτικα όπλα κ ελπίδες στους αγωνιζομένους, ούτε να ωθήσει την ανατροπή των καθεστώτων… Η άποψη για το καθήκον της ποίησης στο ποίημα είναι να αποκαλύψει και ξεσκεπάσει την αλήθεια σε ένα ψεύτικο κόσμο γεμάτο από ανθρώπους με χάρτινες μάσκες. Αλλά τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τη μάσκα του; ένα ον χωρίς σκοπό και χωρίς νόημα στην άδεια και δικαίως υποτιμημένη κοινωνία. 
Η προσωπικής μας άποψη σε σύγκριση με αυτή του ποιητή ταυτίζεται στα περισσότερα σημεία όπως για παράδειγμα ότι η ποίηση είναι ένα μέσο ανάκτησης της χαμένης, μέσα σε ένα κόσμο από πού είναι κυριευμένος από χάος, αλήθειας. 
(Μ.Π,Λ.Π,Κ.Π.)